Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟΥ

Το χριστόψωμο, το παραδοσιακό αυτό στρογγυλό ψωμί, φτιάχνεται σε πολλές περιοχές της Ελλάδας για το τραπέζι της ημέρας των Χριστουγέννων.

Πλούσιο σε υλικά και στολίδια, είναι πάντα σε στρογγυλό σχήμα, είτε είναι καρβέλι, είτε είναι κουλούρα. Περιέχει μυρωδικά και μπαχαρικά, σε κάποιους τόπους και μέλι, καρύδια και σταφίδες, ενώ διακοσμείται με σουσάμι, ζυμάρι και καρύδια ολόκληρα.

Η παρασκευή του χριστόψωμου είναι από τις πιο παλιές θρησκευτικές παραδόσεις και λέγεται πως έχει τις ρίζες της στη Θράκη. Σύμφωνα με την παράδοση, το χριστόψωμο το έφτιαχνε η νοικοκυρά την παραμονή των Χριστουγέννων. Ήταν ένα ψωμί πιο «πλούσιο» από το καθημερινό, καθώς περιείχε μυρωδικά: αρχικά ξερό βασιλικό, ενώ ανάλογα με τον τόπο και τις συνήθειες, μπορούσε να περιέχει διαφορετικά μυρωδικά, όπως μαστίχα, κανέλλα, γαρύφαλλο, μέλι, γλυκάνισο, μαχλέπι κ.ά.

Το χριστόψωμο «στολιζόταν» με διάφορα σχέδια που η νοικοκυρά έφτιαχνε με ένα κομμάτι ζύμη. Οπωσδήποτε υπήρχε ένας σταυρός που φτιαχνόταν με δυο «κορδόνια» από ζυμάρι. Με ζυμάρι συνηθιζόταν να φτιάχνονται και διάφορα άλλα στολίδια για το χριστόψωμο, τα οποία είχαν να κάνουν με τις εργασίες του εκάστοτε νοικοκυριού: δηλαδή στις αγροτικές περιοχές είχαμε παραστάσεις από τις αγροτικές εργασίες, στις κτηνοτροφικές τα ανάλογα στολίδια κ.ο.κ.

Την επόμενη μέρα, στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι ο νοικοκύρης του σπιτιού «σταύρωνε» το χριστόψωμο και το μοίραζε στου παρευρισκόμενους.

Στις μέρες μας, ελάχιστοι είναι εκείνοι που θα φτιάξουν ζυμαρένια στολίδια, οπότε το χριστόψωμο συνηθίζεται να το στολίζουμε με ολόκληρα καρύδια (ένα καρύδι τοποθετείται συνήθως στο κέντρο του σταυρού), αμύγδαλα, σταφίδες, σουσάμι.

Ας φτιάξουμε παραδοσιακό Χριστόψωμο!

Για όλους εσάς που αγαπάτε τις παραδόσεις και θέλετε να αναβιώσετε τα έθιμα του τόπου μας, προτείνουμε τη συνταγή μας για χριστόψωμο, σχετικά εύκολο στην προετοιμασία του αν ακολουθήσετε πιστά τις οδηγίες και με υπέροχα αρώματα πορτοκαλιού, κανέλας και μαστίχας! Εμείς το στολίζουμε απλά, με ένα καρύδι με το κέλυφός του στο κέντρο και μπόλικο σουσάμι.

Extra tip: Επειδή το ζυμάρι θα φουσκώσει πολύ (και έτσι πρέπει) όση ώρα το αφήσουμε να «ξεκουραστεί» σε ζεστό μέρος, προσέξτε να μην φτιάξετε υπερβολικά φαρδιά τα κορδόνια με τα οποία θα σχηματίσετε τον σταυρό, γιατί με το φούσκωμα και το ψήσιμο θα αλλοιωθεί το σχήμα του και δεν θα φαίνεται σωστά.

Καλά Χριστούγεννα!